Diagnose PCOS, en nu? Hormoonproof eten, het internet staat er vol mee. Wat moet je doen en vooral: wat moet je laten? Ongeveer een jaar geleden werd bij mij PCOS geconstateerd. Kort gezegd kwam het erop neer dat ik geen eisprong had en dat er allemaal blaasjes op mijn eierstokken te zien waren. Ik werd ook helemaal niet ongesteld. PCOS komt inmiddels voor bij zo’n 10% van de vrouwen, best veel dus.
Wat ziekenhuisonderzoeken volgden en ik bleek een flinke hormonale disbalans te hebben: hoog testosteron en nauwelijks progesteron. Dit was passend bij het beeld van PCOS. Als ik een directe kinderwens had kon ik starten met Clomid, een hormoonkuur waarmee een eisprong opgewekt zou worden. Nu wist ik van mezelf al dat ik niet heel lekker reageerde op hormonen en had ik nog geen directe kinderwens. Dus besloot ik mezelf wat tijd te gunnen om mijn hormonen op een natuurlijke manier in balans te brengen.
Ik dacht dat ik al gezond at… but boy, I was wrong
Te starten met hormoonproof eten, want als ik het internet moest geloven, is daar veel winst in te behalen. Door hormoonproof te eten houd je je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk, waardoor je hormonen ook makkelijker stabiliseren. Nu had ik het idee dat ik al best gezond at: ’s ochtends vaak yoghurt met cruesli, lijnzaad en blauwe bessen, ’s middags speltbrood met kipfilet, als tussendoortje een mueslireep, ’s avonds zilvervliesrijst, krieltjes of volkorenpasta met kip of vis en wat groenten. Na het eten wel altijd chocoladekoekjes, my daily treat.
Nou, dat bleek dus helemaal niet zo hormoonproof te zijn. Zuivel was de duivel, net als suiker trouwens. De yoghurt en koekjes konden dus de prullenbak in. Net als de cruesli en mueslirepen, want weet je wel hoeveel suiker daarin zit? Ik had geen idee. O, en ook niet teveel fruit, want je lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke suikers en toegevoegde suikers. Tarwe bleek daarnaast niet heel goed voor je darmen, die weer in verbinding staan met je hormonen, dus brood, wraps en pasta liever ook niet. Van “snelle” koolhydraten als witte rijst, pasta en aardappelen gaat je bloedsuikerspiegel namelijk ook snel stijgen en er zitten weinig goede voedingsstoffen in.
Wist je dat hormoonproof eten en/of eten naar je cyclus ook klachten bij endometriose kunnen verlichten?
De moed zakte me in de schoenen: wat kon ik in godsnaam nog wel eten? Gelukkig vond ik na wat googlen een online programma met hormoonproof recepten en ging ik aan de slag. Ik sloeg allerlei dingen in waarvan ik nog nooit had gehoord, zoals kurkuma en edelgistvlokken, en kookte alleen nog maar met kokosolie (want als je olijfolie verwarmt komen er schadelijke stoffen vrij, die weer invloed hebben op je hormonen). Het kostte even wat, maar dan kon ik voorlopig ook vooruit, toch?
Huilend boven mijn bord
De eerste week zat ik meerdere keren huilend boven mijn bord. Het duurde al drie kwartier om zo’n recept klaar te maken, en dan vond ik het ook nog eens niet lekker (zacht uitgedrukt). Ik miste mijn chocoladekoekjes, ik was moe, ik had hoofdpijn, waarom deed ik dit ook alweer allemaal? The struggle was real.
Ik besloot het anders te doen. Hoe meer ik me erin verdiepte, hoe meer gezonde alternatieven ik kon vinden voor minder gezonde dingen. Waardoor ik gemakkelijke recepten die ik wél lekker vond, aan kon passen naar een hormoonproof variant. Je vindt mijn tips daarvoor hieronder. Ook ging ik naar een orthomoleculair therapeute die me hierbij kon helpen. Het ging daardoor steeds beter. Wel probeerde ik de eerste twee weken echt alle suiker te vermijden, om even af te kicken. Daarna ging ik over op de 80/20 regel: 80% van de tijd probeerde ik hormoonproof te eten, 20% van de tijd mocht ik zondigen: pizza, wijn, chocola, prima. En dan wel écht genieten.
Makkelijke tips voor elke maaltijd om hormoonproof eten vol te houden
Hormoonproof ontbijt gerechten
Probeer hierbij te letten op: geen zuivel (liever ook geen soja, want hier zitten fyto-oestrogenen in, die weer een negatieve invloed hebben op je hormoonbalans), geen tarwe, en zo min mogelijk suiker. Wat blijft er dan over?
Havermout met plantaardige melk (zoals ongezoete amandelmelk van Alpro), kaneel, lijnzaad, en wat fruit als blauwe bessen of frambozen
Chiapudding (3 lepels chiazaad mengen met plantaardige melk en bijv. kaneel of cacaopoeder, nachtje laten weken in de koelkast) met bijvoorbeeld pecannoten of amandelen en wat fruit
Weinig tijd?: Kokos- of amandelyoghurt, met bijv. gepofte boekweit (te koop bij AH, staat tussen de muesli en suikervrij), lijnzaad en wat fruit, (pompoen)pitten, zaden of gojibessen.
Tip: de recepten op dekrachtigevrouw.com kun je ook goed gebruiken (en eventueel iets aanpassen)
Hormoonproof lunch gerechten
(Quinoa)salade: maak een salade met lekker veel groenten, extra vullend door bijv. quinoa, (biologische) kip, zalm, ei of noten toe te voegen. Goede vetten zijn gezond, dus olijfolie of hennepzaadolie mag je ook rijkelijk gebruiken. En vergeet de kruiden niet, dat geeft echt meer smaak! Denk naast peper en zout bijv. aan oregano, dille, tijm, paprikapoeder, chilipeper of komijn.
Omelet: bak 3 eieren met bijvoorbeeld spinazie, cherrytomaatjes, zongedroogde tomaatjes, paprika of champignons (of een mix hiervan). Vergeet de kruiden niet.
Groenten pannenkoekjes: gooi wat courgette of spinazie met plantaardige melk, een ei en boekweit- of havermeel in de blender voor een pannenkoekbeslag. Bak hier wat pannenkoekjes van, bewaar in de koelkast of vriezer zodat je elke dag wat mee kan nemen. Lekker met hummus of notenpasta, sla, kipfilet en cherrytomaatjes.
Weinig tijd?
Zonnatura heeft goede boekweit-/quinoawafels en maiswafels. Stevig speltbrood van AH is ook een prima alternatief voor af en toe (is 100% spelt) of Wasa volkorencrackers (is 100% rogge). Beleg met avocado, ei, kipfilet, 100% pindakaas, plakjes komkommer, hummus… Varieer!
Hormoonproof diner tips
Zodra ik ging denken in mogelijkheden (wat zijn gezonde alternatieven) in plaats van beperkingen (wat mag ik allemaal niet) ging het beter. Mijn tips hiervoor zijn:
Vervang aardappel door zoete aardappel
Vervang couscous of bulgur door quinoa
Pasta kun je vervangen door kikkererwtenpasta of rode linzenpasta (je proeft echt geen verschil) of courgetti
Noedels kun je vervangen door boekweitnoedels
Rijst kun je vervangen door bloemkoolrijst, kikkererwtenrijst, bruine rijst of zilvervliesrijst
Zorg altijd voor véél groenten, probeer bij alle recepten minstens 1 extra groente te bedenken en voeg die toe
Gebruik zo min mogelijk pakjes of zakjes (bijv. voor sauzen). Zorg zelf voor meer smaak: gebruik ui en knoflook, maar ook veel kruiden! Paprikapoeder, komijn, oregano, kurkuma, of kruidenmixen van Euroma (bijv. de ras-el-hanout)
Geen inspiratie?
Gooi allerlei groenten (bijv. courgette, paprika, wortel, cherrytomaten) en wat zoete aardappelstukjes bij elkaar op de bakplaat, mix met kokosolie en kruiden, 20 minuutjes in de oven op ruim 200 graden en voilà! Eventueel kun je apart nog wat vis of quinoa klaarmaken zodat het meer vult.
Hoe gaat het nu?
Inmiddels eet ik al ruim 10 maanden hormoonproof en ik merk echt verschil wanneer ik het even laat versloffen. Ik krijg dan weer veel meer energiewisselingen (hallo after-lunchdip en suikerpieken), last van mijn darmen en mijn huid wordt onrustiger. Ik zie hormoonproof eten dan ook niet meer als een dieet, zoals ik het in het begin wel zag, maar meer als een levensstijl. En mijn cyclus komt langzaamaan terug! Ik ben er nog niet, maar merk echt dat ik me veel beter voel.
Wil je ook beginnen met hormoonproof eten? Maak het jezelf dan niet te moeilijk en begin met bovenstaande tips. En vergeet niet de 80/20 regel (80% gezond en 20% extra genieten) want het moet natuurlijk wel leuk blijven!
Liefs Eveline
Bronnen:
1. 'Leven met PCOS - Voeding', Stichting PCOS
2. 'Kokosolie, de vette slankmaker', Energieke Vrouwen Academie https://energiekevrouwenacademie.nl/kokosolie-de-vette-slankmaker/
3. 'Broodbuik: schrap tarwe uit je dieet', PCOS Solutions
4. 'PCOS - Wat kun je er zelf aan doen?', Vitaal & Vruchtbaar, https://vitaalenvruchtbaar.nl/natuurlijke-behandeling-pcos/
5. 'Over soja', PCOS Solutions, http://www.pcos-solutions.nl/blog/over-soja/
Bedankt!
Ben je er ook met afgevallen?